خیزش انقلابی بی سابقە در سراسر ایران کە بە دنبال قتل ژینا امینی از کردستان آغاز شد، و با محوریت شعار زن زندگی آزادی تدوام یافتە، جنبش سکولار، تکثرگرا و مدرن است کە موجب اتحاد و همبستگی بی نظیر مردم ایران در داخل و خارج برای سرنگونی رژیم تبعیض و استبداد جمهوری اسلامی و کسب بزرگترین پشتیبانی جهان شدە است. در این شرایط حساس، همگرایی و همبستگی در میان احزاب و گروهها و شخصیتهای مخالف رژیم بە خواست عمومی مردم و همچنین ضرورتی برای اعتلای انقلاب کنونی و پیروزی آن تبدیل شدە است. از نظر ما تلاش برای یک سیستم حکومتی جایگزین، حق هر فرد و جریانی است. ما امضا کنندگان زیر کە سالهاست با هم همکاری و همراهی داشتە و داریم، خود خواهان حاکمیتی مبتنی بر دمکراسی، فدرالیزم و سکولاریزم در شرط جمهوری پارلمانی هستیم. اما تاکید میکنیم کە تحقق یک اتحاد فراگیر برای گذر از جمهوری اسلامی مستلزم این است کە همگان دیالوگ بر مبنای مشترکات ممکن را بپذیرند، و بکوشند تا زمینەساز اتحادی وسیعی و دمکراتیک گردند. لذا آن الگویی از حاکمیت کە بتواند در شرایط کنونی بە کانونی برای اتحاد در میان مردم سراسر ایران تبدیل شود، بە نظر ما باید بر اصول و مبانی زیر استوار گردد.. １- پذیرش مبانی و موازین دمکراسی مبنی بر پلورالیسم برای شکل دادن بە ساختار سیاسی و اجتماعی آتی در ایران، پایبندی بە حقوق و آزادیهای بنیادی از جملە آزادی عقیدە بیان، آزادی مطبوعات، آزادی احزاب و تشکلهای سیاسی و سندیکایی، لغو قوانین زن ستیز و اپارتاید جنسی و برابری کامل زن و مرد در همە شئون اجتماعی و سیاسی. آزادی پیروان ادیان و مذاهب مختلف، آزادی اقلیتهای جنسی و پایبندی بە حقوق بین الملل در خصوص پناهندگان در کشور. ２- پذیرش و پایبندی بە منشور جهانی حقوق بشر(اعلامیەهای حقوق بشر، میثاقهای بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، حقوق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی). همچنین کنوانسیونهای بین المللی در زمینە حذف تبعیض نژادی، تبعیض بر علیە زنان، کودکان و کارگران، ممنوعیت شکنجە و اعدام، همچنین تمامی قطعنامە و کنوانسیونهای بین المللی بە ویژە قطعنامە سازمان ملل در بارە حقوق مردم بومی، پزیرش موازین مربوط بە حفاظت از جوامع اتنیکی و زبانی. ３- ما خواهان حاکمیتی بر مبنای دمکراسی پارلمانی و نظام جمهوری هستیم. کە در آن ارادە و رای آزاد مردم بالاترین مرجع تصمیم گیری بە شمار میرود. پارلمان دارای بالاترین اختیار بودە و نمایندگان بە صورت ادواری و با رای مستقیم و ازادانە مردم انتخاب میگردند. سکولاربودن و جدایی ساختار دولت از نهاد دین یک اصل بنیادی حکومت آتی خواهد بود. ４- تفکیک و استقلال قوای سەگانە قانون گذاری، اجرایی و قضایی، رکن اصلی دمکراسی و حاکمیت قانون خواهد بود. ５- پذیرش تکثر و تنوع در جامعە ایران و از جملە بە رسمیت شناختن هویتهای ملی و اتنیکی متنوع در کشور، رفع هرگونە تبعیضات و تامین حقوق ملیتهای ایران بەلحاظ سیاسی، اداری، امنیت داخل، اقتصادی و فرهنگی در چهارچوب ادارە امور مناطق متکی بر ارگانها و مجالس منتخب. رفع موانع سیاسی و عملی موجود برای توسعە اقتصادی و پیشرفتهای اجتماعی و فرهنگی در مناطق محروم و توسعە نیافتەو جبران تبعیضها در این زمینە. ６- بە رسمیت شناختن تحصیل بە زبان مادری و اموزش زبان فارسی بەعنوان زبان ارتباطی در سراسر کشور. ７- گستردگی سرزمین، جمعیت و گوناگونی ملی، اتنیکی و اجتماعی و فرهنگی ایجاب میکند، کە در ایران آتی تعهد بە عدم تمرکز قدرت در مرکز، مشارکت در قدرت سیاسی و سپردن ادارە مناطق بە خود مردم و نمایندگان مستقیم انها، مبنای حاکمیت سیاسی آیندە قرار گیرد. بە باور ما شکل مناسب و شناختە شدە بین المللی ان فدرالیسم میباشد. ８- انحلال سازمانی سپاە پاسداران و همە موسسات و زیرمجموعەهای آن از جملە سازمانهای اطلاعاتی و نظامی موازی. ایجاد ارتش منظم، مطابق نرمهای شناختەشدە بین المللی و تحت امر دولت منتخت قانونی. وظیفە ارتش دفاع از کشور در مقابل تهاجم نظامی خارجی است. و در امور داخلی کشور مداخلە نظامی نخواهد کرد. ９- انحلال ارگانهای اطلاعاتی و امنیت جمهوری اسلامی و زیرمجموعەهایش و در مقابل ایجاد سازمانی برای حراست از امنیت مردم در مقابل تهدیدات امنیتی، کە بە پارلمان و دولت منتخب پاسخگو باشد. １０- پذیرش اصل احترام متقابل در روابط خارجی با دیگر کشورها، لغو سیاست پشتیبانی و حمایت از گروههای تروریستی در منطقە و تعهد همجواری با همسایگان بە عنوان عضو مسئول جامعە جهانی و حافظ صلح و تعهدات بین المللی در روابط میان کشورها. １１- برنامەریزی برای توسعە متوازن و پایدار، با توجە بە توان و ظرفیت اکولوژیک مناطق مختلف کشور و حراست از محیط زیست بدون تبعیض. １２- ما بە نیروی مردم در داخل بەعنوان عامل اصلی تغییر و گام برداشتن عملی برای سازماندهی و متعهد ساختن ظرفیتهای مبارزاتی تکیە مینمایم. در عین حال برای کسب پشتیبانی جهانی جوامع دمکراتیک از مبارزە مشروع برای براندازی جمهوری اسلامی و استقرار یک نظام دمکراتیک و کثرتگرا تلاش میکنیم. از نظر ما مبنای و اصول فوق الذکر میتواند مبنای برای دیالوگ، همکاری و شکل گیری یک اتحاد وسیع برای سرنگونی جمهوری اسلامی و استقرار نظامی مردمی، دمکراتیک، عادلانە و پایدار باشد. کنگرە ملیتهای ایران فدرال همبستگی فراگیر برای آزادی و برابری در ایران مرداد ماە ١٤٠٢- اگوست ٢٠٢٣ (انتشار: ١٥ مهرماە ١٤٠٢- ٧ اکتبر ٢٠٢٣)
