سێ وڵاتی ئورووپا میکانیزمی سنەپ باک (مکانیسم ماشە)-یان چاڵاککرد، ئێستا دەبێ لەماوەی ٣٠ رۆژدا دۆسییەی ئەتۆمی ئێران یەکلایی بێتەوە و، ئەگەر رێککەوتنێک نەکرێت، دۆخی ئێران بۆ پێش ساڵی ٢٠١٤ دەگەرێتەوەو دەرگا بۆ هەموو ئەگەرەکان دەکرێتەوە. هەر وەکوو چاوەرێ دەکرا، بەریتانیا، فەرەنسا و ئاڵمان میکانیزمی سنەپ بەکیان لەدژی ئێران چاڵاک کرد. ئەو مادەیە بەشێک لە رێککەوتنی ئەتۆمی ئێران لەگەڵ وڵاتانی پێنج کۆ یەک لە ساڵی ٢٠١٥ بوو. ئەوکات بۆ ئەوەی لەکاتی پێشێڵکارییە ئەتۆمییەکانی ئێران و بۆ سزادانی رێگە لە ڤیتۆ بگیرێت، میکانیزمی سنەپ بەکیان دانا. بەپێی ئەو مادەیە هەر یەک لە وڵاتانی بەشدار لە رێککەوتنەکە لەسەر بنەمای راپۆرتی ئەژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم بەو قەناعەتە بگەن کە ئێران پێشێڵکاری کردووە، ئەوا دەتوانن لەگەڵ چاڵاککردنی میکانیزمەکە سەرجەم گەمارۆکانی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ سەر ئێران بەشێوەی ئۆتۆماتیک بگەرێتەوە. میکانیزمەکە بەو شێوەیە کار دەکات، بۆ چاڵاککردنی سەرەتا وڵاتێک نامەیەک بۆ رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان دەنووسێت و بەپێی بەڵگەکانی بەردەستی رایدەگەیەنێت کە میکانیزمی سنەپ بەکیان چاڵاککردووە. ئێستا سێ وڵات بە هاوبەشی ئەو نامەیان ئاراستەی یوئێن کردووە. دواتر لەماوەی ١٥ رۆژدا کۆمۆسیۆنێکی هاوبەش هەوڵی چارەسەرکردنی کێشەو ناکۆکییەکە دەدات. ئەوەش لەرێگەی کۆبوونەوەی لایەنەکانی بەشدار لەرێککەوتنی ئەتۆمی، کۆبوونەوەی کۆمۆسیۆنەکانی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان و کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی ئاسایش دەکرێت. ئەگەر لە ١٥ رۆژی یەکەمدا رێککەوتنێک نەکرا، ئەوە دوای ٣٠ رۆژ بەشێوەی ئۆتۆماتیک میکانیزمەکە کاری خۆی دەکات و گەمارۆ ئابوورییەکان و گوشارە سیاسییەکان بۆ سەر ئێران دەستپێدەکات. ئەوکات پێویست بە هیچ کۆبوونەوەیەک ناکات و هیچ وڵاتێکی ئەنجوومەنی ئاسایشیش ناتوانێ ڤیتۆی بکات. لەیەکەم هەنگاودا بۆ رێگریکردن لە چاڵاکبوونی، چین و رووسیا رەشنووسێکیان ئاراستەی ئەنجوومەنی ئاسایش کردووە، ئەگەر ئەو رەشنووسە دەنگی لەسەر بدرێت و پەسەند بکرێت، ئەوا رێککەوتنامەی ٢٢٣١ بۆ ماوەی ٦ مانگی دیکەش درێژ دەکرێتەوەو واتا وادەی رێککەوتنی ئەتۆمی ئێران و وڵاتانی پێنج کۆیەک کە ئێستا دوو رۆژە وادەکەی تەواو بووە، ٦ مانگی دیکەش درێژ دەکرێتەوە. ئەگەرچی رۆژی هەینی کۆبوونەوەش لەسەر ئەو رەشنووسە کرا، بەڵام هیچ ئەنجامی نەبوو. ئورووپاییەکان دەلێن هێشتاش پابەندی دیپلۆماسین، رافائێل گروسی سکرتێری ئەژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمیش لەگەڵ ئەوەی باس لە بەردەوامی گفتوگۆکان دەکات، بەڵام دەشڵێ ئورووپاییەکان مافی خۆیان بووە کە میکانیزمی سنەپ بەکیان چاڵاککردووەو ئێستا تاران دەبێ سەبارەت بە چاڵاکییە ئەتۆمییەکانی ڕوونکردنەوە بدات و هەنگاوی کرداری بهاوێت. ئەژانس دەیهەوێ سەردانی ئەو بنکە ئەتۆمیانە بکات کە لەلایەن ئەمریکا و ئیسرائیل کراونەتە ئامانج، دەیهەوێ چارەنووسی یۆرانیۆمە پیتێندراوە ٦٠ لەسەدییەکە ڕوون بکرێتەوە، ئەو ٤٠٠ کیلۆگرام یۆرانیۆمەی دوای هێرشی ئەمریکا بۆ سەر فۆردۆ و نەتەنز چارەنووسی دیار نیە. هاوکات لایەنی ئەمریکی کە پێش شەڕی ١٢ رۆژە گفتوگۆکانی لەگەڵ ئێران دەکرد، باس لەوە دەکات ئیتر نابێ ئێران هیچ یۆرانیۆمێک لەهیچ ئاستێکدا بپیتێنێت و، نابێ هەوڵ بۆ نۆژەندکردنەوەی بنکە ئەتۆمییەکانیشی بدات. لەگەڵ ئەوەش لایەنی ئێران وازهێنان لە مافی پیتاندنی یۆرانیۆم بە هێڵی سوور دەزانێت و پیتاندنی ٣ پۆینت ٦ بە مافی خۆی دەزانێت، هاوکات گڕەنتی ئەوەشی دەوێت کە نابێ لەکاتی گفتوگۆکاندا هیچ هێرشێکی سەربازی بۆ سەر ئێران بکرێت و تەنانەت هەندێک سەرچاوەی نافەرمی ئێرانیش باس لە قەرەبووی شەڕی ١٢ رۆژەش دەکەن.
.jpg)
